..........
Jacques Lacan: 19 część La direction de la cure.
..........
19. Skoro idzie o branie pragnienia, o to, że nie da się go brać inaczej, jak biorąc je za literę (lettre), i skoro to wnyki litery określają, naddeterminują jego miejsce niebiańskiego ptaka, w jaki zatem sposób nie wymagać od ptasznika, aby był w pierwszej kolejności człowiekiem oczytanym. Co do części "literackiej" dzieła Freuda, prócz profesora literatury w Zurychu, który zaczął ją literować, któż spośród nas pokusił się o wyartykułowanie jej wagi? Jest to jedynie wskazówka. Pójdźmy dalej. Postawmy pytanie o to, jak to powinno być w
przypadku analityka (w przypadku "bycia" analityka) odnośnie jego własnego pragnienia. Kto w odniesieniu do Freuda wykazywałby się nadal naiwnością, ograniczając się do owej uporządkowanej (1)postaci z Wiednia, która zdumiała swego gościa, André Bretona, nie przyozdabiając swojej głowy obsesją Menad? Obecnie, kiedy nie mamy już nic więcej ponad samo dzieło, czyż nie ropoznamy weń rzeki ognia (2), która nic nie jest winna sztucznemu strumieniowi (rivière) Fraçois Mauriaca? Któż lepiej niż on, przyznając się do swych snów, potrafił prząść sznurek, po którym ślizga się pierścień, który jednoczy nas z byciem, i sprawić, że jego krótki rozbłysk zalśni w zamkniętych dłoniach przekazujących go sobie w grze we fretkę (3)namiętności ludzkiej? Któż bardziej niż ten uczony grzmiał przeciw monopolizacji jouissance przez tych, którzy zrzucają na barki innych ciężary potrzeby? Któż inny jak ten zakorzeniony w przyziemności cierpienia klinicysta tak nieustraszenie zapytywał życie o jego sens, i to nie po to, by powiedzieć, że go ono nie ma, co stanowi dogodny sposób umycia rąk, lecz że ma ów sens tylko jeden, ten mianowicie, w którym pragnienie niesione jest
przez śmierć? Człowiek pragnienia, pragnienia, za którym podążył wbrew swej woli ścieżkami, gdzie odbija się ono w tym, co odczuwane, kontrolowane i wiedziane, ale którego niezrównany (4)znaczący potrafił on samodzielnie odsłonić jak ktoś wtajemniczony w dawno minione misteria: tego fallusa, którego otrzymywanie i dawanie są dla neurotyka równie niemożliwe niezależnie od tego, czy wie, że Inny go nie ma, czy też, że go ma, ponieważ w obu przypadkach jego pragnienie jest gdzie indziej: w tym, aby nim być; co więcej trzeba, aby człowiek, mężczyzna lub kobieta, zaakceptował jego posiadanie i nieposiadanie na podstawie odkrycia, że nie jest nim. Tutaj wpisuje się owa ostateczna Spaltung, przez którą podmiot artykułuje się w Logosie, i o której zaczynając pisać [12](5), Freud dał nam w ostatecznym punkcie dzieła o wymiarach (dimensions) bycia rozwiązanie dla analizy "nieskończonej", kiedy jego śmierć wstawia weń słowo Nic.
(1) Fink: konwencjonalny wiedeński mieszczanin.
(2) „Le Fleuve de feu” (dosłownie Rzeka ognia) – powieść François Mauriaca o skomplikowanej miłosnej relacji młodego człowieka.
(3) Gdzie zebrana w kole grupa osób podaje sobie szybko z reki do ręki jakiś przedmiot zwany fretką.
(4) Dosłownie: sans pair, bez pary, co jak wiadomo w kontekście fallusa nie jest bynajmniej pozbawione sensu.
(5) [12] Freud, Sigmund, „Die Ichspaltung im Abwehrvorgang” (1937), GW XVII, Schriften aaus dem Nachlass, str. 58-62. Data rękopisu: 2 stycznia 1938 (nieukończone). – Splitting of the ego in the defensive process, Collected Papers, V, 32, str. 372-375.
..........
tłumaczył: Anatol Magdziarz
..........
